🌿 Blog – Overprikkeling bij kinderen: begrijpen, erkennen en begeleiden
Door Anne de Kindercoach – www.annedekindercoach.nl
🧠Wat is overprikkeling bij kinderen?
Overprikkeling ontstaat wanneer een kind meer indrukken, emoties of informatie binnenkrijgt dan het op dat moment kan verwerken. Dat kan zich uiten in druk gedrag, huilbuien, boosheid of terugtrekking.
Vaak lijkt het alsof een kind “ineens uitbarst”, maar de emmer liep al een tijdje vol.
Voor kinderen tussen de 4 en 12 jaar is de wereld groot en vol prikkels: school, sport, vriendjes, geluiden, verwachtingen en schermen. Hun zenuwstelsel is nog in ontwikkeling, waardoor het moeilijk kan zijn om grenzen te voelen of woorden te geven aan wat ze ervaren.
Overprikkeling is geen lastig gedrag — het is een signaal van overbelasting.
🌿 De integratieve kijk
Als integratieve kindercoach kijk ik naar het kind als geheel: hoofd, hart, lichaam en omgeving. Elk kind heeft zijn eigen binnenwereld met unieke gevoelens, gedachten en behoeften.
Overprikkeling vertelt ons niet wat er mis is, maar wat er nodig is.
We onderzoeken samen:
-
Wat maakt dat dit kind zo reageert?
-
Welke gevoelens of overtuigingen spelen mee?
-
Hoe leert het kind signalen van zijn lichaam herkennen?
-
En welke hulpbronnen of strategieën heeft het al in zich?
Door dit te doen, leert een kind zichzelf beter begrijpen — en dat vergroot zelfvertrouwen, veerkracht en emotieregulatie.
💛 Wat kun je als ouder doen?
-
Herken de signalen.
Kleine tekenen van spanning zijn vaak de eerste waarschuwing: sneller huilen, drukker doen, niet willen luisteren of juist stil worden. -
Blijf verbinden, niet corrigeren.
Een overprikkeld kind heeft nabijheid nodig. Zeg bijvoorbeeld:
“Ik zie dat het even te veel is.” -
Bied rust en voorspelbaarheid.
Structuur, duidelijke ritmes en voldoende oplaadtijd zorgen voor veiligheid. -
Laat spanning ontladen.
Spel, buiten bewegen, tekenen of zingen helpt spanning los te laten. -
Zorg ook goed voor jezelf.
Jouw rust geeft je kind veiligheid. Kinderen voelen onze spanning feilloos aan.
🌱 Wanneer ondersteuning helpend is
Als overprikkeling regelmatig leidt tot boosheid, verdriet, slaapproblemen of terugtrekking, kan coaching helpen.
Samen ontdekken we wat jouw kind nodig heeft om weer in balans te komen en beter met prikkels om te gaan.
📚 Bronnen
-
Ayres, A. J. (2005). Sensory Integration and the Child. Western Psychological Services.
-
Porges, S. W. (2011). The Polyvagal Theory. Norton.
-
Siegel, D. J., & Bryson, T. P. (2012). The Whole-Brain Child. Bantam Books.
-
Nederlands Jeugdinstituut (NJi). (2022). Prikkelverwerking bij kinderen.
-
Stichting BIK (Beroepsvereniging Integratieve Kindertherapeuten en -coaches). (2024). Integratieve visie op kindercoaching.
-
Perry, B. D., & Szalavitz, M. (2017). The Boy Who Was Raised as a Dog. Basic Books.
Maak jouw eigen website met JouwWeb